ಅಡಿಕೆಗೆ ಹಳದಿ ಎಲೆ ಚುಕ್ಕೆ, ಲೀಫ್ ಸ್ಪಾಟ್ (Leaf Spot) ರೈತರಿಗೆ ಭಾರೀ ತಲೆನೋವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದ್ದು ಬೆಳೆಗಾರರು ಹೇಗಾದರೂ ಈ ಮಾರಿ ರೋಗವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಬೇಕೆಂಬ ಹಠದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಅಡಿಕೆ ಮರಗಳಿಗೆ ಎಲೆ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಗವಾಗಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದ ರೋಗ ಇಳುವರಿಯ ಮೇಲೆ ಭಾರೀ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡುವ ಕಾರಣ ಇದು ರೈತರ ಬದುಕಿನ ಪ್ರಶ್ಣೆಯಾಗಿದೆ. ಹಳದಿ ಎಲೆ ಕಲೆ ರೋಗ, Colletotrichum ಶಿಲೀಂಧ್ರದಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ರೋಗವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ತೇವಯುಕ್ತ ಮತ್ತು ಮಳೆಗಾಲದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಣ್ಣ ರೋಗವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾದರೂ, ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಬರುವ ತೀವ್ರ ತರಹದ ಸೋಂಕು ಅಡಿಕೆ ಗಿಡಗಳನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಿ, ಆಹಾರ ತಯಾರಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿ, ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಇಳುವರಿಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ಹಳದಿ ಎಲೆಚುಕ್ಕೆ ರೋಗದ ಲಕ್ಷಣಗಳು, ಹರಡುವ ವಿಧಾನ ಮತ್ತು ಸಮಯೋಚಿತ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಂಡು ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಾಡುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಅಗತ್ಯ.
ರೋಗದಿಂದಾಗುವ ಹಾನಿ;
ಲೀಫ್ ಸ್ಪಾಟ್ ರೋಗವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಡಿಕೆಯ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಹಾನಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ರೋಗದಿಂದ ಹಸಿರು ಎಲೆ ಪ್ರದೇಶ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಗಿಡದ ಆಹಾರ ತಯಾರಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಕುಗ್ಗುತ್ತದೆ. ಗಿಡಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಾಯುವುದಿಲ್ಲವಾದರೂ, ನಿರಂತರ ಮತ್ತು ತೀವ್ರ ಸೋಂಕಿನಿಂದ ಗಿಡದ ಶಕ್ತಿ ಕುಗ್ಗಿ, ಹೂವು ಬೀಳುವಿಕೆ ತಡವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಾಯಿ ತುಂಬುವಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಎಳೆಯ, ಬೆಳೆದ ಅಡಿಕೆ ತೋಟಗಳು ಮತ್ತು ಪೋಷಕಾಂಶ ಕೊರತೆ ಇರುವ ತೋಟಗಳಲ್ಲಿ ರೋಗದ ತೀವ್ರತೆ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ.
ರೋಗದ ಲಕ್ಷಣಗಳು:
ಈ ರೋಗವು ಕಿರಿಯ ಎಲೆಗಳು (ಸುಳಿಗೆ ಹತ್ತಿರವಾದ ಎಳೆಯ ಎಲೆಗಳು) ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಎಲೆಗಳಲ್ಲಿ (ಬಲಿತ ಎಲೆಗಳು) ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಕಿರಿಯ ಎಲೆಗಳು (ಅದೃಶ್ಯ ಅಥವಾ ಅಡಗಿರುವ ಸೋಂಕು):
ಸೋಂಕು ಆರಂಭದ ಹಂತದಲ್ಲಿಯೇ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಹೊರಗೆ ಯಾವುದೇ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಾಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಶಿಲೀಂಧ್ರವು ಎಲೆಯ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಡಗಿಕೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಎಲೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಬಂದಂತೆ ಈ ಅಡಗಿರುವ ಸೋಂಕು ನಂತರ ಸ್ಪಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣಗಳಾಗಿ ಹೊರಗೆ ಅಂದರೆ ಬರಿಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ.
ಹಳೆಯ ಎಲೆಗಳು (ಸ್ಪಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣಗಳು):
ಎಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಣ್ಣ ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ ಕಲೆಗಳು ಕಾಣಿಸುತ್ತವೆ. ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ಈ ಕಲೆಗಳು ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಹಳದಿ–ಕಂದು ಅಥವಾ ಗಾಢ ಕಂದು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗುತ್ತವೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕಲೆಗಳ ಮಧ್ಯಭಾಗ ಒಣಗಿ ಸಾಯುತ್ತದೆ. ತೀವ್ರ ಸೋಂಕಿನಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಕಲೆಗಳು ಸೇರಿ ಎಲೆಯ ತುದಿ ಮತ್ತು ಅಂಚುಗಳು ಒಣಗಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ. ಕಿರಿಯ ಎಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೋಂಕು ಕಾಣಿಸದ ಕಾರಣ ಆರಂಭದಲ್ಲೇ ರೋಗ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.
ರೋಗ ಸಕ್ರಿಯವಾಗುವ ಕಾಲ:
Colletotrichum ಶಿಲೀಂಧ್ರವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮಳೆಗಾಲ ಮತ್ತು ಮಳೆ ನಂತರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ದ್ರತೆ, ನಿರಂತರ ಮಳೆ, ಮೋಡ ಕವಿದ ವಾತಾವರಣ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ತಾಪಮಾನಗಳು ಶಿಲೀಂಧ್ರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿವೆ. ಬಿಸಿಲು ಮತ್ತು ಒಣ ಹವಾಮಾನದಲ್ಲಿ ರೋಗಾಣು ಸುಪ್ತಾವಸ್ಥೆಗೆ ತಿರುಗಿ ಚಟುವಟಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ರೋಗ ಹರಡುವ ವಿಧಾನ:
ಈ ಶಿಲೀಂಧ್ರವು ಕೆಳಗಿನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹರಡುತ್ತದೆ:
- ಮಳೆಯ ನೀರಿನ ಸಿಂಚನದಿಂದ ಸೋಂಕಿತ ಎಲೆಗಳಿಂದ ಆರೋಗ್ಯವಂತ ಎಲೆಗಳಿಗೆ ಬೀಜಾಣುಗಳು ಹರಡುವುದು
- ಬಿರುಗಾಳಿಯ ವೇಳೆ ಗಾಳಿಯಿಂದ ಬೀಜಾಣುಗಳು ಹರಡುವುದು
- ತೋಟದಲ್ಲೇ ಉಳಿದಿರುವ ಸೋಂಕಿತ ಎಲೆ ಅವಶೇಷಗಳು
- ಕಿರಿಯ ಎಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಈಗಾಗಲೇ ಇರುವ ಅಡಗಿರುವ ಸೋಂಕು
ಗಿಡಗಳನ್ನು ತುಂಬಾ ಹತ್ತಿರ ನೆಡುವುದು, ಗಾಳಿಯ ಚಲನವಲನ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಎಲೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ಒದ್ದೆಯಾಗಿ ಇರುವುದು ರೋಗ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
ರೋಗವು ಸ್ವಯಂ ನಿಯಂತ್ರಣವಾಗುತ್ತದೆಯೇ?
ಬಿಸಿಲು ಮತ್ತು ಒಣಹವಾಮಾನದಲ್ಲಿ ರೋಗದ ವೃದ್ಧಿ ನಿಧಾನವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ರೋಗ ನಿಯಂತ್ರಣಗೊಂಡಂತೆ ಕಾಣಬಹುದು. ಆದರೆ ಶಿಲೀಂಧ್ರವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಾಶವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅಡಗಿರುವ ಸೋಂಕು ಮಳೆ ಮತ್ತು ತೇವಯುಕ್ತ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಬಂದಾಗ ಮತ್ತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ಅವಲಂಬಿಸುವುದು ಸೂಕ್ತವಲ್ಲ.
ಶಿಲೀಂಧ್ರನಾಶಕ ಔಷಧಿ ಸಿಂಪಡಿಸುವ ಸಮಯ
ಶಿಲೀಂಧ್ರನಾಶಕ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕಾ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಂಡಾಗಲೇ ಸಿಂಪಡಿಸುವುದು ಉತ್ತಮ. ಸೂಕ್ತ ಸಮಯಗಳು:
- ಮಳೆಗಾಲ ಆರಂಭಕ್ಕೂ ಮುನ್ನ ಅಥವಾ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ
- ಹಳೆಯ ಎಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಾಣಿಸಿದಾಗ
- ದೀರ್ಘ ಮಳೆಯ ನಂತರ ತೇವಾಂಶ ಹೆಚ್ಚಿರುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ
ತೀವ್ರ ಹಾನಿಯಾದ ನಂತರ ಸಿಂಪಡಿಸಿದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯೋಜನವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಶಿಲೀಂಧ್ರನಾಶಕ ಔಷಧಿಗಳು
ಸಿಸ್ಟಮಿಕ್ (Systemic)ಮತ್ತು ಕಾಂಟಾಕ್ಟ್ ಔಷಧಿಗಳು ಸರಿಯಾಗಿ ಬಳಸಿದರೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗುತ್ತವೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗುವವು:
- ಪ್ರೊಪಿಕೋನಾಜೋಲ್, 1 ಮಿಲಿ 1 ಲೀ.. ನೀರಿಗೆ
- ಹೆಕ್ಸಾಕೋನಾಜೋಲ್ 1 ಮಿಲಿ 1 ಲೀ.. ನೀರಿಗೆ
- ಕಾರ್ಬೆಂಡಾಜಿಮ್ 1 ಗ್ರಾಂ 1 ಲೀ.. ನೀರಿಗೆ
- ಮ್ಯಾಂಕೋಜೆಬ್ (ರಕ್ಷಕ ಔಷಧಿ) 2.5 ಗ್ರಾಂ 1 ಲೀ.. ನೀರಿಗೆ
ಟೆಬುಕೋನಾಜೋಲ್ (Bonus ಮುಂತಾದ ಬ್ರಾಂಡ್ಗಳು):
ಟೆಬುಕೋನಾಜೋಲ್ ಒಂದು ಸಿಸ್ಟಮಿಕ್ ಟ್ರೈಝೋಲ್ ಔಷಧಿಯಾಗಿದ್ದು ಶಿಲೀಂಧ್ರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇದು ಲೀಫ್ ಸ್ಪಾಟ್, ಆಂಥ್ರಾಕ್ನೋಸ್ ಮತ್ತು Colletotrichum ರೋಗಗಳಿಗೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ. ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕಾ ಅಥವಾ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಮಾಣ:
1 ಮಿ.ಲಿ. / ಲೀಟರ್ ನೀರು (ಲೇಬಲ್ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು)
ಬೆಯರ್ ನಾಟಿವೋ (Tebuconazole + Trifloxystrobin):
ಇದು ಸಂಯೋಜಿತ ಔಷಧಿಯಾಗಿದ್ದು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ. ಒಂದು ಔಷಧಿ ಒಳಗಿನ ಸೋಂಕನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಿದರೆ ಮತ್ತೊಂದು ಹೊಸ ಸೋಂಕನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ. ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ರೋಗ ಬರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಇದು ಸೂಕ್ತ.
ಪ್ರಮಾಣ:
0.4–0.5 ಗ್ರಾಂ / ಲೀಟರ್ ನೀರು
ರೈತರು ಮ್ಯಾಂಕೋಜೆಬ್ ಅಥವಾ ಪ್ರೊಪಿನೆಬ್ ಅನ್ನು ಸಿಸ್ಟಮಿಕ್ ಔಷಧಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡುವ ಅಭ್ಯಾಸ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಯಾವಾಗಲೂ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರ ಸೋಂಕಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬಾರಿ ಮಾತ್ರ ಬಳಸಬಹುದು.
ಇದನ್ನು ಮಾಡದಿದ್ದರೆ ಫಲ ಇಲ್ಲ:
ರೋಗಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ಶಿಲೀಂದ್ರದ ಬೀಜಾಣು ಪ್ರತಿಕೂಲ ಹವಾಮಾನದಲ್ಲೂ 40 ಡಿಗ್ರಿ ಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ತಾಪಮಾನದಲ್ಲೂ ಬದುಕುತ್ತದೆ.ಬಿಸಿಲಿಗೆ ಸಾಯುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಬಿದ್ದ ಗರಿಗಳನ್ನು ತೋಟದಲ್ಲಿ ಹಾಕದೆ ದೂರ ಹಾಕಿ ಸುಟ್ಟರೆ ಒಳ್ಳೆಯದು. ಬಲಿತ ರೋಗ ಪಿಡಿತ 2-3 ಗರಿಗಳನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿ ತೆಗೆದು ಶಿಲೀಂದ್ರ ನಾಶಕ ಸಿಂಪಡಿಸಿ. ಆಗ ಮಾತ್ರ ಫಲ ಲಭ್ಯ.
ಸೋಂಕಿತ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಕತ್ತರಿಸುವುದು
ತೀವ್ರವಾಗಿ ಹಾನಿಗೊಂಡ ಮತ್ತು ಒಣಗಿದ ಎಲೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದು ಉಪಯುಕ್ತ. ಇದರಿಂದ:
- ಶಿಲೀಂಧ್ರದ ಬೀಜಾಣು ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ
- ಗಾಳಿಯ ಹರಿವು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ
- ಔಷಧಿ ಸಿಂಪಡಣೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗುತ್ತದೆ
ಆದರೆ ಅತಿಯಾದ ಕತ್ತರಿಸುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಬೇಕು.
ಪೋಷಕಾಂಶ ಮಿಶ್ರಣ
ಮ್ಯಾಗ್ನೀಷಿಯಂ, ಜಿಂಕ್, ಬೋರಾನ್ ಮುಂತಾದ ಸೂಕ್ತ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಔಷಧಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಬಹುದು. ಆದರೆ ಕ್ಷಾರೀಯ ಗೊಬ್ಬರಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಬಾರದು.
ಸಿಂಪಡಿಸುವ ಸರಿಯಾದ ಸಮಯ
ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಬೇಗ ಅಥವಾ ಸಂಜೆ ಸಿಂಪಡಿಸುವುದು ಉತ್ತಮ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗಾಳಿ ಕಡಿಮೆ, ನೀರಿನ ಆವಿಕರಣ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಔಷಧಿ ಎಲೆಗೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅಂಟುತ್ತದೆ.
ಮಣ್ಣು ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಕ್ರಮಗಳು
ನೀರು ನಿಲ್ಲುವ ಮಣ್ಣು, ಕೆಟ್ಟ ನೀರು ಹರಿಯುವ ಜಾಗ ಮತ್ತು ಪೋಷಕಾಂಶ ಕೊರತೆ ರೋಗದ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಸರಿಯಾದ ನೀರು ಹರಿವು, ಸಮತೋಲ ಪೋಷಣಾ ಕ್ರಮ ಮತ್ತು ಸ್ವಚ್ಛತೆ ರೋಗವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
Colletotrichum ನಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಅಡಿಕೆ ಹಳದಿ ಎಲೆ ಚುಕ್ಕೆ ರೋಗವು ತೇವಯುಕ್ತ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆ, ಸರಿಯಾದ ಔಷಧಿ ಬಳಕೆ, ತೋಟದ ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಮತ್ತು ಸಮತೋಲ ಪೋಷಣೆ ಅಡಿಕೆ ತೋಟದ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಇಳುವರಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯ. ಕೊಟ್ಟಿಗೆ ಗೊಬ್ಬರ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕೊಡುವುದು, ಸಮತೋಲನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ವಿಭಜಿತ ಕಂತುಗಳಲ್ಲಿ ಗೊಬ್ಬರ ಕೊಟ್ಟ ಕಡೆ ರೋಗ ತೀವ್ರತೆ ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಮರಗಳಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ರೋಗ ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದಂತಿದ್ದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ರೋಗ ಹೆಚ್ಚು.
